Pakkans kleiner dan bij winkeldiefstal
De komende tijd gaat de politie extra aandacht geven aan het onderwerp en wordt er onderzoek gedaan naar de kwetsbare doelgroepen, stelt Leonie Hars. Zij geeft leiding aan het team dat zich binnen de politie IJsselland bezighoudt met digitale veiligheid.
Stroomversnelling
Het aantal aangiftes van online oplichting neemt enorm toe. In 2019 werden er bij de eenheid Oost-Nederland (Overijssel en Gelderland) 428 aangiften gedaan van cybercrime, in 2021 staat de teller eind augustus al op 1995. Vanaf september zijn nog geen cijfers bekend.
Cybercriminaliteit stijgt explosief
,,Online oplichting was er natuurlijk al een tijdje, maar door corona is alles in een stroomversnelling geraakt. Het aantal meldingen neemt echt enorm toe, dat zien we ook in IJsselland. Eerst zag je vooral veel situaties van vriend-in-nood fraude, dat verschuift nu naar bankhelpdeskfraude, dus mensen die zich voordoen alsof er iets met het geld van het slachtoffer is en hen daarbij willen helpen.”
Vaak wordt het geld weggesluisd naar het buitenland en hebben we er geen grip op
,,Het is een lucratieve manier voor criminelen om geld binnen te halen en bijna iedereen is tegenwoordig online. En eerlijk is eerlijk, de pakkans is ook relatief klein, kleiner dan bijvoorbeeld een winkeldiefstal. Vaak wordt het geld weggesluisd naar het buitenland en hebben we er geen grip op, maar er worden ook wel eens mensen aangehouden”, legt Hars uit.
Afgelopen week werd er in Wijhe nog een verdachte aangehouden, die zich voordeed als bankmedewerker en een man wilde oplichten. De man schakelde de politie in en speelde het spel mee met de verdachte. Na een achtervolging kon de man uiteindelijk aangehouden worden.
Schaamte
Hars merkt dat er vaak nog een taboe heerst op online oplichting. ,,Mensen schamen zich ervoor, terwijl dat echt niet hoeft. Dat kan iedereen gebeuren. Wij adviseren mensen daarom vooral aangifte te doen.” Om meer aandacht voor het onderwerp te krijgen, worden de komende tijd ook de senioren opgezocht. ,,Het beste wat je hier tegen kunt doen is natuurlijk voorkomen dat het gebeurt.”
Aangifte doen
Burgemeester Rob Bats van Steenwijkerland is portefeuillehouder digitale veiligheid bij de Veiligheidsregio IJsselland. Hij benadrukt ook het belang van aangifte doen. ,,Dan kunnen we in beeld krijgen wat er precies speelt. Ook willen we lokaal in beeld proberen te krijgen wie en waarom slachtoffer wordt van digitale criminaliteit. Welke vormen komen hier precies voor? Dat willen we onderzoeken samen met sociologen en criminologen, zodat we daar ook wat preventie betreft op kunnen inzetten.”
Door hier een beeld van te krijgen, kan beter worden ingespeeld op preventie. ,,Dan kunnen we beter naar die doelgroepen kijken en daarop inspelen met onze campagnes, bijvoorbeeld door voorlichtingen aan jongeren te geven over criminelen die je bankrekening willen gebruiken”, voegt Eren Balanan toe. Hij is portefeuillehouder digitale veiligheid bij politie IJsselland.
Internetverbinding afsluiten
Bats hoopt dat burgemeesters meer bevoegdheden krijgen in de strijd tegen online misdaad. Hij pleitte in maart 2020 al voor de mogelijkheid om een internetverbinding van daders af te kunnen sluiten. ,,Maar het kost natuurlijk tijd om te onderzoeken of dat mogelijk is en of de wet aangepast kan worden. We willen ook op bepaalde vlakken beter mee kunnen kijken, maar lopen dan bijvoorbeeld ook tegen privacywetgeving aan.”